Hiểu thêm về sắt và lựa chọn thực phẩm phù hợp cho trẻ

Sắt là chất dinh dưỡng thiết yếu giúp phát triển trí não và sức khoẻ tốt, nó đặc biệt quan trọng đối với trẻ sơ sinh và trẻ đang phát triển. Do vậy, việc lựa chọn thực phẩm giàu sắt cho trẻ là một trong những vấn đề được nhiều ba mẹ quan tâm. Nếu không đủ sắt, trẻ dễ bị thiếu máu, ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch, tăng trưởng, hành vi và sức khoẻ tổng thể.

Sắt là gì?

Sắt là một thành phần của hemoglobin (Hb) giúp các tế bào hồng cầu lưu trữ và vận chuyển oxy đến tất cả các tế bào trong cơ thể. Nếu ăn ít hoặc lựa chọn thực phẩm không có đủ sắt, các tế bào hồng cầu sẽ trở nên nhỏ và nhợt nhạt, do đó các cơ, mô và tế bào có thể không nhận được oxy mà chúng cần. Tình trạng này được gọi là Thiếu sắt, là nguyên nhân phổ biến của bệnh thiếu máu.

Triệu chứng thiếu sắt ở trẻ sơ sinh và trẻ em

• Da nhợt nhạt
• Hay cáu gắt
• Ít thèm ăn
• Ít hoạt động về mặt thể chất
• Dễ bị nhiễm trùng / cảm lạnh
• Tăng cân chậm
• Mệt mỏi
• Khó thở

Nhu cầu lượng sắt cần đáp ứng cho cơ thể

Biểu đồ lượng sắt theo độ tuổi

Tùy theo độ tuổi mà trẻ cần lượng sắt khác nhau, do đó, ba mẹ nên biết được nhu cầu bổ sung sắt theo độ tuổi của bé để lựa chọn thực phẩm giàu sắt cho chế độ ăn hàng ngày của bé.

• Trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi: Trẻ sơ sinh bú sữa mẹ được cung cấp đủ chất sắt từ sữa mẹ. Nếu không được bú sữa mẹ, hãy chọn sữa công thức bổ sung sắt sau khi tham khảo ý kiến của bác sĩ.
• Đối với Trẻ sơ sinh từ sáu tháng tuổi trở lên, liều lượng sắt khuyến nghị hàng ngày nên dùng là:
• Từ 6-12 tháng: 11mg/ngày
• Từ 1 – 3 tuổi: 7mg/ngày
• Từ 4-8 tuổi: 10mg/ngày
• Từ 9-13 tuổi: 8mg/ngày

Cách để cơ thể hấp thụ sắt nhiều hơn

Kết hợp lựa chọn thực phẩm giàu các nhóm chất khác

• Ăn thực phẩm giàu sắt cùng thực phẩm giàu Vitamin C, vì Vitamin C giúp hấp thu sắt. Một số thực phẩm giàu Vitamin C tốt là cam, chanh, dâu tây, ổi hồng, cà chua…
• Hạn chế ăn cùng thực phẩm canxi (đặc biệt là sữa) vì Canxi ức chế sự hấp thu sắt. Hãy ăn cách nhau 3-5 giờ giữa thực phẩm giàu sắt và giàu Canxi.

Lưu ý lựa chọn loại thực phẩm hấp thụ sắt tốt

Trong thực phẩm, sắt tồn tại dưới 2 dạng chính: Sắt Heme và Sắt không Heme.

• Sắt Heme: Nó đến từ chất sắt trong protein động vật và dễ được cơ thể hấp thụ hơn, nó thường có trong thịt, hải sản, gia cầm.
• Sắt không Heme: Có trong cả thực phẩm nguồn gốc động vật và thực vật, khó hấp thu hơn sắt heme. Nên để đảm bảo hấp thu sắt tốt nhất thì dùng kết hợp với các loại thực phẩm giàu Vitamin C.

Gợi ý lựa chọn thực phẩm giàu sắt

• Thịt: gan cừu, thịt cừu, thịt gà, thịt gia cầm, trứng.
• Hải sản: cá có hàm lượng thuỷ ngân thấp như cá mòi, cá hồi, cá ngừ, cá hồng, cá chim…và các loại động vật có vỏ.
• Các loại đậu: Đậu lăng đỏ, đậu gà, đậu xanh.
• Ngũ cốc nguyên hạt và hạt kê: yến mạch, bột mì nguyên cám, hạt kê, các loại mì làm từ bột mì nguyên cám, hạt diêm mạch (Quinoa).
• Trái cây khô, quả hạch và hạt: hạt điều, hạnh nhân, hạt dẻ cười, quả hạch, nho khô, mận khô, đào khô, chà là và mơ.
• Rau củ: Chọn các loại rau, củ có màu lá xanh đậm như: bạc hà, rau mùi, rau dền, hành lá, rau bina, khoai tây, bông cải xanh, đậu hà lan, củ cải đường, bí ngô, đậu đũa, khoai lang, cà chua.